Электронды кітапхананы басқару жүйесі ЕТИ РҒА СБ

А.М.Федотов

Cөздік мақала: (public_cat = Thesaurus of Information Technology: Dictionary Articles )

Ақпарат

Ақпарат – олардың берілу формасына тәуелсіз мәлімет (хабарлама, деректер) («информатизация ақпарат және ақпаратты қорғау» Федерациялық заң).

Ақпарат (оны өңдеу процесінде) – кез келген факт, деректерден алынған түсінік немесе мағына, сонымен қоса білімнен алынған контекст немесе біліммен қосылған контекст. ISO/IEC 2382- 1 стандарты.

Ақпарат – адамзатпен айтылған мәлімет немесе арнайы құрылғыда айтылған материалды немесе қарым-қатынас кезіндегі жан дүниесі. (ГОСТ 7.0-99. Ақпараттық – кітапханалық қызмет, библиография).

Қазіргі таңда әдебиеттерде «ақпарат » туралы нақты түсінік жоқ, ол геометрия пәніндегі нүкте түсінігі сиақты түсінікті термин болып табылады. Кейде «ақпарат» деп кез келгенді қызықтыратын кез келген деректерді немесе мәліметтерді атайды. Мәселен, бір жағдай жайлы хабарлама, әлде кімнің қызметі және т.с.с. «Ақпараттандыру» ол «алдын белгісіз болған жағдайды хабарлау». 20 ғасырдың ортасында «ақпарат» түсінігі жалпы ғылыми категорияға айналды, барлық ЭЕМ жайылуы және «информатика» ғылымының болуынан басталды, сонымен қатар ақпараттың сандық өлшемінің ендірілуі және ақпараттың сандық теориясының (Шеннон және Колмогорову бойынша) өңделуінен басталды. Төменде ақпарат түсінігінің бірнеше түрі көрсетілген:

АҚПАРАТ (лат. тілінен informatio- түсіндіру, берілу )- табиғи (биологиялық, физикалық және т.б.) обьект қасиеттерін сипаттайтын кез келген мәлімет немесе түсінік, әлеуметтік немесе техникалық жүйелерде дыбыспен немесе графикалық (сонымен қоса жазбаша) түрде берілетін мәліметтер.

АҚПАРАТ - ол сыртқы ортадан біздің оны бейімделуде және біздің сезімімізге бейімделу процесінде келіп түскен хабарлама.

АҚПАРАТ – (Колмоговор бойынша ) «ақпарат ол хабарлама сипаттамасы емес, ол хабарлама мен оны қолданушы арасындағы қарым - қатынас. Оны қолданушысыз ақпарат жайында айту мағынасыз».

АҚПАРАТ – белсенді қызмет, оған бағытталуда қолданатын, яғни жүйені дамыту, жүзеге асыру оны сақтау мақсатындағы білім бөлігі. (Н.Винер).

Қандай да бір ақпарат маңыздылығы (бағалығы) көптеген жағдайларда формализацияға берілмейді. Дегенмен ақпараттың негізгі қасиеттерін нақты анықтауға болады. Шартты түрде ақпарат түсінігінің бес түрін бөліп қарауға болады:
1. Энтропийлік.
2. Алгоритмдік.
3. Жинақтық.
4. Семантикалық.
5. Прагматикалық. Мәселен, ақпаратты алу немесе жіберу процесінде статикалық жағдай қолданғанда берілген хабарлама құрылымын, берілген ақпарат көлемін көрсеттетін Шеннон енгізген әдіс тиімді болып табылады. Ақпарат көлемін көрсету энтропия түсінігімен тікелей байланысты болып келеді. Осы түсініктер арасындағы байланыс ауқымды, егер кез келген ақпараттарды алуды ескерсек (мысалы, қандай да бір физикалық өлшемді өлшеу кезінде) белгілі бір кететін энергия шығындары мен уақытпен тығыз байланысты.

Ассоциативті байланыстар тізімі: "Ақпарат":

1. Ақпарат теориясы [kz]
2. Ақпаратты іздеу [kz]
3. Ақпараттық ресурстар [kz]
4. Инфоматика [kz]
5. Мәліметтер [kz]

Әдебиеттер

Негізгі

1. ГОСТ 34.320-96 Информационные технологии. Система стандартов по базам данных. Концепции и терминология для концептуальной схемы и информационной базы.
2. Ляпунов А.А. О математических проблемах кибернетики // Изв. вузов. Матем., 1958, № 5, с. 166–174

Қосымша

1. Гиляревский Р. С. Основы информатики: курс лекций — М.: Экзамен, 2003. — 319 с.
2. Закон РФ (№ 149-ФЗ) "Об информации, информационных технологиях и о защите информации" от 27 июля 2006 г.
3. Закон РФ (№ 24-ФЗ) "Об информации, информатизации и защите информации" от 25 января 1995 г.
4. Ляпунов А.А. О соотношении понятий материя, энергия и информация // В кн.: Ляпунов А.А. Проблемы теоретической и прикладной кибернетики. - Новосибирск: Наука, 1980. - С. 320–323.

Факультативті

1. Брусенцов Н. П., Блуждание в трех соснах (Приключения диалектики в информатике) // В сб.: "Программные системы и инструменты", Труды ф-та ВМиК МГУ, № 1. - Москва: МАКС Пресс. - 2000. - С. 13-23.
2. Друкер, Питер, Ф. Задачи менеджмента в XXI веке.: Пер. с англ.: – М.: Издательский дом «Вильямс», 2004. – 272 с.
3. Колмогоров А. Н., Три подхода к определению понятия "количество информации" // Проблемы передачи информации. - 1965. - Том 1, - Выпуск № 1. - С. 3 - 11.
4. Колмогоров А. Н. Теория информации и теория алгоритмов / А. Н. Колмогоров – М. Наука. 1987. – 304 с.
5. Кузнецов Н. А., Информационное взаимодействие в технических и живых системах // Информационные процессы. - 2001. - Том 1, - Выпуск № 1. - С. 1–9.
6. Ляпунов А. А., О математических проблемах кибернетики // Изв. вузов. Матем. - 1958. - Том 5, - Выпуск № 6. - С. 166–174.
7. Ляпунов А. А., О соотношении понятий материя, энергия и информация // Алексей Андреевич Ляпунов. 100 лет со дня рождения / Редакторы-составители: Н.А. Ляпунова, А.М. Федотов, Я.И. Фет; отв. ред. Ю.И. Шокин.. - Новосибирск: Академическое издательство «Гео». - 2011. - С. 163-167.
8. Пирс Дж. Символы, сигналы, шумы. Закономерности и процессы передачи информации // М.: "Мир", 1967. - 337 с.
9. Тучков Владимир, Механика буквосложения // Телеграф, Вокруг света. - 2007.
10. Черняк Л. Неожиданная информатика, или must be read // Открытые системы №03, 2004

Тұлғаға сілтеме:

1. Винер Норберт
2. Гоппа Валерий Денисович
3. Друкер Питер Фердинанд
4. Кнут Дональд
5. Колмогоров Андрей Николаевич
6. Ляпунов Алексей Андреевич
7. Шеннон Клод Эльвуд

Мәнмәтіндік іздеу: Iздеу үшін үлгіні енгізіңіз:
    

© 2013-2024, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразиялық ұлттық университеті, Астана © 2007-2024, Новосибирск мемлекеттік университеті, Новосибирск © 1998-2024, РҒА СБ есептеу технологиялар институты, Новосибирск © 1998-2024, Федотов А.М.

НМУ АТФ       НМУ Гумилев атындағы ЕҰУ РҒА СБ ЕТИ